Ergonomiczne Miejsce Pracy - Fotel
Fotel powinien być wyposażony w mechanizm umożliwiający płynną zmianę kąta nachylenia oparcia i siedziska (dynamiczna praca), z regulacją siły oporu. Taki mechanizm zapewni naszemu kręgosłupowi potrzebny ruch, a co za tym idzie, pozwoli na równomierne odżywianie dysków międzykręgowych, przeciwdziałając zwapnieniom, które w dalszej drodze prowadzą do dyskopatii.
Powinniśmy mieć też możliwość dostosowania krzesła do naszego wzrostu – wysokość siedziska, głębokość siedziska, oraz wysokość oparcia, zwłaszcza części lędźwiowej oparcia. Tylko dzięki tym regulacjom unikniemy obolałych, ciężkich i opuchniętych nóg po 8 godzinach pracy, oraz zesztywniałych, bolących pleców.
Możliwość regulacji wysokości podłokietników jest dodatkowym atutem, który pozwoli nam przysunąć się do biurka na taką odległość, jakiej potrzebujemy.
Naprawdę dobre krzesła są dodatkowo wyposażone w wiele innych mechanizmów i regulacji, które pozwalają na maksymalną personalizację krzesła (dopasowanie do wzrostu i wagi ciała) oraz minimalizują szkodliwy wpływ pozycji siedzącej, która jest pozycją najbardziej obciążającą nasz układ kostny i mięśniowy (nawet bardziej niż pozycja stojąca).
Nie bez znaczenia są też materiały, z jakich wykonane są krzesła. Optymalnym rozwiązaniem jest stosowanie membran i siatek, które powodują prawidłowe odprowadzenie ciepła i wilgoci, zapobiegając przegrzewaniu się naszego ciała, oraz zmniejszając ryzyko wystąpienia alergii (mikroorganizmy nie mają się gdzie namnażać).
- regulacja wysokości siedziska
- regulacja głębokości siedziska
- mechanizm synchroniczny, pozwalający na swobodne odchylanie się na krześle (zapewniamy w ten sposób właściwe ukrwienie oraz dotlenienie wszystkich narządów i struktur, w tym dysków międzykręgowych)
- mechanizm regulacji głębokości siedziska (lub gradacja rozmiarów krzesła)
- regulacja wysokości oparcia, lub regulacja podparcia lędźwiowego (lub mechanizm typu Posture Fit, odciążający dolny odcinek kręgosłupa)
- regulowane miękkie podłokietniki (co najmniej w płaszczyźnie góra-dół)
Ergonomiczny fotel biurowy to narzędzie, które przy odpowiednim ustawieniu jest w stanie pomóc w utrzymaniu prawidłowej pozycji podczas siedzenia. Nie wystarczy jednak tylko na nim usiąść. Musi być właściwie dostosowane do wielkości ciała danej osoby, tak aby zmniejszyć obciążenie dolnej części pleców i szyi, zwiększyć komfort siedzenia, a tym samym zmniejszyć ryzyko wystąpienia zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego.
Poniżej przedstawiamy instrukcję jak należy ustawić fotel biurowy, aby mieć pewność, że nasze miejsce pracy nie będzie niekorzystnie wpływać na nasz kręgosłup:
1. Na miarę łokcia
Należy usiąść wygodnie, jak najbliżej biurka. Ramiona powinny znajdować się w pozycji równoległej do kręgosłupa a dłonie na klawiaturze. Jeśli łokcie nie tworzą kąta 90° należy wyregulować wysokość krzesła.
2. Na miarę uda
Należy zweryfikować prawidłowe ułożenie nóg. W tym celu sprawdzamy czy można łatwo wsunąć palce dłoni pod udo z przodu fotela. Jeśli jest to trudne lub niemożliwe należy użyć podnóżka w celu zmniejszenia napięcia mięśni nóg. Jeśli natomiast jest zbyt wiele przestrzeni można podnieść wysokość krzesła, pod warunkiem, że spełniony jest punkt 1.
3. Na miarę pięści
Należy sprawdzić czy głębokość krzesła jest odpowiednia. Aby to zweryfikować należy usiąść tak, by pośladki znalazły się maksymalnie z tyłu krzesła i zmierzyć odległość między tylną częścią naszej łydki a przodem krzesła – sprawdzić czy mieści się tam nasza zaciśnięta dłoń. Jeśli odległość jest zbyt mała należy umieścić z tyłu pleców poduszkę wysuwając się lekko do przodu lub zmienić krzesło. Niektóre krzesła mają możliwość przybliżenia oparcia do siedziska krzesła – należy więc sprawdzić, czy w używanym przez nas krześle jest taka możliwość.
4. Wsparcie dla pleców
Oparcie krzesła powinno być w taki sposób wyprofilowane, aby dolna część kręgosłupa wyginała się naturalnie w lekki łuk. Takie wsparcie jest nieocenione w redukcji obciążenia pleców. Nie należy się również pochylać w fotelu ani garbić, gdyż w tej pozycji odcinek lędźwiowy kręgosłupa jest bardzo obciążony.
5. Rzut oka
Z punktu widzenia obciążenia głowy i szyi ważne jest odpowiednie ustawienie monitora. Najlepiej jest, gdy górna krawędź monitora znajduje się na wysokości oczu, a monitor jest lekko odchylony do tyłu. W takiej sytuacji utrzymując głowę w pozycji naturalnej – lekko pochyloną do przodu (ok 20-250) będziemy mogli pod kątem prostym patrzeć na środek wysokości monitora.
6. Podłokietnik
Ważne jest, aby nasze ramiona znajdowały się na odpowiedniej wysokości, co zmniejsza napięcie mięśni szyi i obręczy barkowej. W tym celu należy wyregulować podłokietniki w taki sposób, by minimalnie podnosiły ramiona do góry. Można też oprzeć przedramiona na blacie biurka.
Źródło: Joanna Kamińska, Jak prawidłowo siedzieć, „Bezpieczeństwo Pracy” 5/2005, s. 26-28.
