Oświetlenie LED
Właściwe oświetlenie pomoże w zminimalizowaniu zmęczenia przy wielogodzinnej pracy biurowej oraz w sposób znaczący wpłynie na zachowanie zdrowego wzroku.
Każdy zdaje sobie sprawę, że oświetlenie musi być zaprojektowane wg aranżacji meblowej, jednak już nie wszyscy zdają sobie sprawę, że dobór rodzaju oświetlenia oraz opraw to sprawa dużo bardziej skomplikowana.
Z uwagi na bardzo dobre wyniki w testach porównawczych z oświetleniem tradycyjnym, daje się zauważyć rosnąca przewaga oświetlenia LEDowego i z całą pewnością w najbliższych latach ten typ oświetlenia stanie się liderem rynku. Warto jednak wiedzieć, że wśród oferty lamp LEDowych można natrafić na ogromną rozbieżność, jeśli chodzi o jakość emitowanego światła i ich żywotność. Należy unikać pozornych oszczędności, jeśli chcemy aby nasza inwestycja zwróciła się i decyzję o zakupie podejmować z głową.
Sprawność lampy LED
O sprawności lampy świadczy przede wszystkim wielkość strumienia świetlnego (tzn. ilość lumenów) z 1W mocy, jaką w danej lampie udało się uzyskać, z uwzględnieniem strat na zasilaczu i oprawie. Ten parametr jest bardzo ważny z punktu widzenia ilości zaoszczędzonej energii w stosunku do opraw np. świetlówkowych. Jakość lampy zależy też od tego, czy spełnia ona warunki termiczne dla diod LED, które określił ich Producent. Ma to decydujący wpływ na żywotność lampy.
Zdolność oddawania barw
Kolejnym czynnikiem mającym istotny wpływ na jakość oświetlenia jest jego zdolność oddawania barw. Z braku innych możliwości jest ona powszechnie określana za pomocą współczynnika Cri (=Ra). Współczynnik ten nie jest jednak idealnym miernikiem a dodatkowo nie uwzględnia jakości światła, która wyraża się np. ciągłością widma (światło słoneczne) lub jego wybiórczością (widmo prążkowe – świetlówka).
Zdolność oddawania barw jest szczególnie ważna w zawodach takich jak stomatologia, protetyka, fryzjerstwo, reklama, usługi wizażystów, projektowanie, czyli wszędzie tam, gdzie liczy się kolor.
Nie trudno sobie wyobrazić efekt pracy protetyka pracującego w oświetleniu zniekształcającym kolory względem światła dziennego. Takie przekłamanie może spowodować, że proteza w innym świetle będzie wyglądała bardzo nienaturalnie, co dla Klienta może mieć opłakane skutki. Kwestia ciągłości widma nie jest również obojętna dla naszego zdrowia.
Promieniowanie UV-A jest mniej szkodliwe niż promieniowanie z pozostałych zakresów, ale uszkadza włókna kolagenowe w skórze, co przyspiesza procesy starzenia. Długoletnia ekspozycja na duże dawki promieniowania UV-A może powodować zaćmę (tzw. zaćma fotochemiczna), czyli zmętnienie soczewki. Nie dotyczy to promieniowania UV o innych częstotliwościach, ponieważ jest ono pochłaniane w całości przez rogówkę.
Promieniowanie UV-B powoduje wytwarzanie witaminy D w skórze, przeciwdziałając w ten sposób powstawaniu krzywicy. Aby proces ten mógł zachodzić, potrzebna jest pewna minimalna dawka promieniowania. Promieniowanie w tym zakresie może powodować rumień skóry oraz objawy alergiczne.
Długa ekspozycja na działanie UV-B ma związek ze zwiększoną częstością występowania nowotworu złośliwego skóry (czerniaka), a także częstszych (choć mniej agresywnych) guzów, jak rak płaskonabłonkowy i podstawnokomórkowy. Promieniowanie UV-C, a także UV-B, może prowadzić do uszkodzenia łańcuchów DNA, w wyniku czego dochodzi do mutacji. W warunkach prawidłowych większość uszkodzeń DNA jest usuwana przez systemy naprawcze. Osoby obarczone wadami tych systemów naprawy bardzo często chorują na nowotwory skóry.
Ustalone są obowiązujące najwyższe dopuszczalne wartości skuteczne napromienienia skóry (napromieniowanie erytemalne) i oczu (napromieniowanie koniunktywalne).
Podstawowe parametry na jakie należy zwrócić uwagę to:
- warunki termiczne pracy diod LED w oprawie
- zdolność oddawania barw, np. CRI
- klasa diod (ich BIN i termika)
- Ilość lumenów z wata
- moc lampy
Należy dodać, że trudno jednak ustrzec się przed często występującymi, mylącymi przekłamaniami w informacjach technicznych.
Różnice w odbiorze kolorów w oświetleniu o różnym Cri:
- kubek po lewej stronie: Ra = 90
- kubek po prawej stronie: Ra = ~70
